EKONOMİ

İtalya şarapta Fransa’yı geçti

Avrupa Birliği tarafından açıklanan verilere göre 
İtalya dünyanın en büyük şarap üreticisi unvanını Fransa’nın elinden aldı.

Mevsim koşullarının Akdeniz yarımadası çevresinde Alplerin diğer kıyısına oranla daha ılıman geçmesi, İtalya’da üzüm hasatının daha fazla olmasına yol açtı.

İtalya, şarap üretimini bu yıl geçtiğimiz yıla göre yüzde 13, son beş yılın ortalamasına göre de yüzde 5 artırdı. 2015 yılı toplam üretimi 48.8 milyon hektolitre oldu.

İtalya’nın ardından Fransa yer alırken İspanya dünyanın en fazla şarap üretilen üçüncü ülkesi oldu.

Mevsim şartlarının Fransa’nın şarap üretiminde yüzde 1 gerilemeye neden olduğu belirtiliyor.

2015 yılında en fazla şarap üreten İtalya, Fransa ve İspanya’yı sırasıyla Almanya, Portekiz ve Romanya takip etti.

Avrupa Birliği’nde en az şarap üreten ülke İngiltere oldu.

Avrupa dışındaki şarap üreten ülkelerden ABD, Arjantin, Avustralya, Güney Afrika, Çin ve Şili sıralamada 10 ve 25 milyon hektolitre arasında değişen miktarlarla İspanya ile Almanya arasında sıralanıyorlar.

Vergi yoksa bandrol de yok!

Vergi borcu nedeniyle ticaret yasaklanır mı? Elbette yasaklanamaz. Yasaklanmamalı. Ama ne yazık ki bunu da gördük. Bir sektör için doğrudan olmasa bile dolaylı olarak bu yasak getirildi. 

Nasıl mı? Gelin kısaca özetleyelim. Mart 2015’te bir tebliğ yayımlandı: 8 Seri Numaralı Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği’nde (Sıra No: 1) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ. Bu tebliğ ile tütün mamulü ve alkollü içki üretimi yapan firmaların 5 bin TL’yi aşan ÖTV borcu olması halinde bunlara bandrol verilmeyeceği söylendi. Yapılan düzenlemeler gereğince bu firmaların bandrol olmadan satış yapmaları mümkün değil. Yani vergi borçları varsa, ticarete devam edebilmeleri mümkün değil.

Kayıt dışına teşvik! 

Tebliğ 1 Eylül’de yürürlüğe girecekti. Daha sonra çıkan bir tebliğ ile düzenlemenin yürürlük tarihi 1 Ocak 2016 tarihine ertelendi. 

Sektör vadeli çalışıyor. Çok yüksek tutarda ÖTV tahakkuk ediyor. İzleyen ayın 15. gününe kadar müşteriden tahsil edilmeyen bu ÖTV’nin ödenmesi gerekiyor. Yoksa bandrol alınamayacak, faaliyet sürdürülemeyecek. 

Bu düzenleme, anayasa ve rekabet hukukuna aykırı. Bunun da ötesinde, sektöre kayıt dışılığı teşvik ediyor. Bunun yaratacağı sorunlar ise çok büyük olur. Borcu olan bir işletmenin borcunu ödeyebilmesi, faaliyetine devam edebilmesine bağlı.

Sıkıntılı yaptırım! 

Kaçakçılığın yoğun olarak yaşandığı bu sektörü kayıt altına alabilmek için çalışma yapılması gerekirken, “borcu olana bandrol yok” şeklindeki bir anlayış, kaçak sigara ve alkollü içki satışını yaygınlaştırmanın ötesinde bir işe yaramayacaktır. 

Devletin vergi alacağının takip ve tahsil yolları belli. Borç için teminat istenebilir, kanunda hüküm altına alınan cebri tahsil yöntemleri uygulanabilir. Ancak, “vergi yoksa bandrol de yok” şeklinde bir anlayış, vergi tahsil yöntemi olarak kullanılamaz. Bu anlayış, anayasa, Türk Ticaret Kanunu, rekabet hukuku ve vergi mevzuatı açısından sakatlıklar taşımakta. Bu düzenleme değiştirilmezse sektör yok olacak, kayıt dışı, yok olan sektörün yerini dolduracak, nihai olarak da ÖTV gelirleri azalacaktır. Ayrıca Türkiye’nin dört bir yanından emek, barış ve demokrasi taleplerini haykırmak için Ankara’da bir araya gelenlere yapılan bombalı saldırıda yaşamını yitiren 100’ün üzerindeki vatandaşımızın ailelerine, sevenlerine şahsım ve başkanlığını yaptığım İSMMMO adına başsağlığı dilerim. Yüzlerce vatandaşımızın da yaralandığı hain saldırıya karşı barışın sesinin daha çok yükseltilmesi için toplumumuzun sağduyulu yaklaşımına büyük ihtiyaç duyulmaktadır.

Yahya Arıkan / Cumhuriyet Gazetesi