Toplantı Tarihi: 24 Eylül 2010 Cuma Günü Saat 10.00 Toplantı Yeri: Çanakkale - Gülpınar Belediyesi
Zeytin ve zeytinyağı sektöründe mevcut olan sorunlara ortak akıl ile çözüm yolları bulmak ve sektörde bir güç birliği oluşturarak çözüm yollarını hayata geçirmek için Derneğimiz koordinasyonu ile başlatılan ortak akıl toplantılarının sekizincisi Çanakkale - Gülpınar Belediyesi ev sahipliği ve Dizem Zeytinyağları'nın sponsorluğu ile Çanakkale'nin Gülpınar Belediye'sinde gerçekleştirildi. Toplantıya Çanakkale Bayramiç İlçesi Kaymakamı Osman Yenidoğan, Ayvacık Belediye Başkanı Mehmet Ünal Şahin, Gülpınar Belediye Başkanı Recep Şahin, Ayvacık Tarım İlçe Müdürü Vural Keskin'in yanı sıra, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkan Vekili ve Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nedim Güreli, EZZİB Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mustafa Gökalp, Zeytindostu Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Metin Ölken, Başkan Vekili Mustafa Alhat, Yönetim Kurulu Üyeleri Semra Kara, Zeynep Aktürk, Ahmet Ertür, Abidin Tatlı ve Özden Çakır ile çok sayıda sektör temsilcisi katıldı. Toplantının açılış konuşmasında; Zeytindostu Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Metin Ölken, ortak akıl ve güç birliği toplantılarında 1,5 yılı geride bırakan derneğin, bu toplantılar sayesinde üretici bölgeler arasında bir bilgi paylaşım ağı oluşturduğunu, sektörü ortak akıl etrafında toplayıp, sorunlar için tek ses olmanın başarılabileceğinin daha açık şekilde görüldüğünü, sektörün desteği, derneğimizin çalışmaları ve zeytindostlarının katkısı ile sektörün sorunlarının aşılarak Türk zeytin ve zeytinyağı sektörünün dünyada söz sahibi olacağını ifade etmiştir.
Toplantının Amacı ve 7 Ortak Akıl Toplantısının özetlenmesi bölümünde; Daha önce yapmış olduğumuz toplantıların sonuç bildirgeleri özetlendi.
Çanakkale'de Zeytincilik, Ayvacıkta organik zeytin ve zeytinyağının gelişimi ve 2010 - 2011 yılı rekolte beklentileri bölümünde; 4 milyon ağaç varlığına sahip Çanakkale'de, 2005-2009 yılları arasında 1 milyon fidan dağıtımı gerçekleştirildi. Yeni bahçeler daha modern dikim modelleri ile tesis edildi. Ayrıca Türkiye'de bir ilk uygulama olarak üreticilerimize her türlü zirai konuda cep telefonu mesajı ile uyarıda bulunuldu. 2 yıl süren bir çalışma kapsamında tüm üreticileri SMS sistemine dahil edildi ve şimdi gübrelemeden ilaçlamaya, iklim değişikliklerinden her türlü zirai konuya kadar üreticiye bu yolla ulaşılmaktadır. Onsekiz Mart ve Ege Üniversitesi ile yapılan çalışmalarda bölge zeytinyağlarının kalite açısından çok iyi sonuçlar verdiği görülmüştür. Hedefin üretim kalitemizin daha artırılarak, Ayvacık zeytinyağlarını marka yapmanın hedeflendiği, Yeni kodeks ve zeytinyağında duyusal kriterlerin değerlendirilmesi bölümünde; Her üreticinin kendi yağını sattığı düzenin artık ortadan kaldırılması gerektiği, tüketicinin kusurlu yağlar nedeniyle tüketimden uzaklaştığı vurgulandı. Pirim nedeniyle mağdur olan üreticinin ticaretin içine girmek zorunda kaldığı, Türkiye'de zeytincilikle geçinen yaklaşık 300 bin ailenin bugün sanayicinin rakibi olduğu, bu yanlış düzenin ise ancak zeytine verilecek gerçekçi bir primle düzeltilebileceği, Dünya ve ülkemiz zeytinciliğindeki son gelişmeler bölümünde; "Dünyada Zeytinciliğin Durumu" konulu bir sunum gerçekleştiren Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Murat Şeker, küresel iklim değişikliklerinin zeytinciliğe etkileri konusunda bilimsel çalışmalardan örnekler vererek, "Çanakkale'de don tehlikesinin başta kanser olmak üzere birçok hastalığa neden olduğu, mutlaka dona karşı dayanıklı yeni çeşitlere ihtiyaç duyulduğunu, Ayvalık çeşidinde de don tehlikesiyle sıkıntıların yaşandığını, İspanya'da olduğu gibi yeni çeşitler geliştirerek küresel iklim değişikliklerine karşı yeni politikalar oluşturulması gerektiğini, hastalıklara karşı da anaç ve çeşitler geliştirilmesi gerektiği ve hasat konusunda da dünyada önemli gelişmeler yaşandığı, Çanakkale'de arazinin çok engebeli ve çok bölünmüş olmasının bu konuda bir engel teşkil ettiği, Toplulaştırma çalışmalarının gündeme alınması gerektiği, Çevre Sorunları - Karasu - İlaçlama bölümünde; Karasu konusunda yaşanan gelişmeler hakkındaki yapılan konuşmalarda; Çevre Bakanlığı'nın sektörün konuya bir çözüm bulamaması durumunda çok ağır yaptırımlar uygulamaya başlayacağı, İki ve üç fazlı sistemler konusunda süren tartışmalarda son noktaya gelindiği, "Bundan sonra kurulacak fabrikalarda 3 faza izin verilmeyeceği, Zeytinyağı fabrikaları için yeni yatırım teşvikinin de bundan böyle olmayacağı, Lagünlerini Bakanlığın istediği kriterlere uygun olarak yapan mevcut 3 fazlı fabrikaların çalışmaya bu şekilde devam edebilecekleri, konuyla ilgili bir diğer gelişmenin de bugüne kadar zirai kalkınma programları ve teşviklerden faydalanamayan pirina fabrikaları için özel bir teşvik çıkarılmasının gündemde olduğunun, yetkililere 2 fazlı sistemden çıkacak sulu pirinayı taşımanın birçok bölge için pratikte mümkün olmadığının ve bunun 3 fazla çalışan ve karasu konusunda çözüm arayan fabrikalar için de umut olduğu, Toplantının Zeytin ve zeytinyağının insan sağlığı üzerine etkileri bölümünde; İstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Beraat Özçelik zeytin ve zeytinyağının insan sağlığı üzerine etkileri hakkında katılımcılara bilgi verdi. Başta sızma olmak üzere, her tip zeytinyağının insan sağlığına sayısız faydası bulunduğu, naturel sızma adı altında satılan ve son dönemde kamuoyuna "kolon sızması" olarak yansıyan deodorize yağların asla gerçek naturel sızma yağlar kadar faydalı olmadığını, hatta üretim sırasında aşırı sıcaklık değerleri nedeniyle yağda sağlığa zararlı maddeler oluşabileceğini, Zeytinyağının yanı sıra zeytin tüketiminin de sağlık açısından son derece önemli olduğunu, Zeytinin meyveler içinde en zengin protein içeriğine sahip meyve olduğunu, Zeytinyağından farklı olarak zeytinde bulunan diyet lifler sayesinde kolon kanserine yakalanma riskini azaltmanın mümkün olduğu, bu nedenle zeytinyağı kadar zeytin tüketimine de önem verilmesi gerektiği, Dilekler, Görüşler ve Ödüller bölümünde ise; Zeytindostu Derneği ve EZZİB öncülüğünde hayata geçirilen, sektörün büyük bölümünden tam destek alan tağşişle mücadele programına da değinilerek ''Başlattığımız bu çalışmayı Türkiye'de tağşiş ve taklit zeytinyağı konusunda vahim bir durumun bulunmadığını öne sürerek küçümsemeye çalışanların yaptığı tek şeyin kıskançlık olduğu, bu kampanyanın altında başka niyetler arayanların, birkaç ay öncesine kadar tağşişle ilgili söylediklerini unutup bugün çark ediyorsa samimiyetlerinden şüphe edileceği, rakamlarla istedikleri gibi oynamayı adet edinen, Türkiye'de zeytinyağı ihracatının şahlandığını söyleyen bu kişiler sayesinde ihracatımızın 100 bin tonlardan 20 bin tonlara gerilediği, arttı dedikleri markalı zeytinyağı ihracatının ise 30 bin tondan 7 bin tona gerilediği, Bugüne kadar bu asılsız iddialara cevap verilmediğinin ancak bundan sonra zeytinyağını kirletenlerin hevesinin kursağında bırakılacağı Zeytinyağı sektörüne son yıllarda bu işle hiçbir bağlantısı olmayan kişilerin girdiği, Türkiye'de faizler yüzde 5'lere indiği için parasını tarım ürünlerinde değerlendirmek isteyen bu kişilerin fiyatlar üzerinde manipülasyona sebep olduğu, Buna rağmen sektöre yön veren politikalarla ilgili bakanlıklarda birkaç daire başkanının ütopik fikirlere damgasını vurarak, sektörde eli taşın altında olanların bunu çaresizlik içinde seyrettiği, Devlet elindeki rakamların ve tahminlerin tartışmasız doğru olduğunda ısrar ettiğinde, oturup konuşma imkanının da ortadan kaldırıldığı, oysa sektörün, sorunları bizzat yaşayan kişiler olarak söz hakkımızın olması gerektiği, ette yaşanan şaşkınlık döneminde diğer sektörlerin durumuna da dikkat çekersek devletin konuya daha ciddi yaklaşacağı, konuları değerlendirilmiştir. Zeytindostu Derneği Yılın Bürokratı Ödülü bu yıl, Mut'un 10 milyon zeytin ağacına ulaşarak sektörde önemli bir oyuncu haline gelmesinde büyük katkıları bulunan ve görev yeri değişikliği sonucu geçtiğimiz aylarda Çanakkale Bayramiç İlçe Kaymakamlığı'na atanan Mut eski Kaymakamı Osman Yenidoğan'a verildi.
Toplantı konuşma tutanakları ayrıca tam metin olarak yayınlanacaktır.
Kamuoyunun bilgisine saygıyla arz olunur.
27 Ekim 2010 Çarşamba
Metin ÖLKEN Abidin TATLI
Moderatör Raportör
