DÜNYA GAZETESİ
Muhabir : Sayime BAŞÇI
İSTANBUL - İş dünyasının önde gelen temsilcilerinin maliyetli hobileri arasında öne çıkan butik şarap üretimi, yatırım büyüklükleri ve satış gelirleri ile önemli bir ticari faaliyete dönüştü. Güler Sabancı'dan, Lucien Arkas'a, Akın Öngör'den Reşit Soley'e, Rıza Kutlu'dan Can Ortabaş-Bülent Akgerman ortaklığına kadar iş dünyasından birçok ismin tutku ile sürdürdüğü bu hobi, bugün şarap sektöründeki butik üretimin de iskelesi durumunda. Patronların, kiminin kariyerini bir kenara iterek kiminin de emeklilik döneminde Türkiye'nin farklı bölgelerindeki bağları ile başladığı şarap üretimi, bugün hobiden çok önemli bir ticari faaliyete dönüşmüş durumda.
İş dünyası tarafından yüksek kalite ve fiyat dengesi ile üretilen şaraplar, toplam butik üretimin önemli bir kısmını teşkil ederken, ortaya çıkan sinerji de sektörde kalite çıtasını bir hayli yukarı çekti. Bugün 70 milyon litreye ulaşan şarap sektörünün yaklaşık yüzde 5'ini butik üretim oluşturuyor. 3 büyük üretici Kavaklıdere, Doluca ve Mey dışındaki butik üretimin cirodaki payı da her geçen gün artmaya devam ediyor.
Finansman baskısı hobileri ticarete dönüştürdü
İş dünyasının ünlü üreticilerinin de içinde yer aldığı, Birleşik Anadolu Şarap Üreticileri Platformu'nda üreticilere danışmanlık hizmeti veren Şakir Akışık, iş dünyasının şarap ile ilgili çalışmalarının sektöre pozitif yansıdığını kaydetti. Uzun zaman Kavaklıdere'de çalışan Akışık, bu tür üreticilerin sektöre girmesi ile kalite çıtasının yükseldiğine dikkati çekti. Akışık, bağcılık işine giren iş adamlarının butik üretim yapmaları nedeni ile Premium segmentine yöneldiklerini kaydederek, "Son dönemde vizyoner bakışları gelişmiş, mevcut işlerinde zaten başarıları yakalamış bir grup bu işleri görüyor. hobi olarak başlıyor ama milyon dolarlık yatırımın ardından biraz da finansal baskılar nedeni ile ticari bir değer taşıyor. Asıl gerçekle de o zaman karşılaşıyorlar. Sektöre ciddi bir ivme kazandırıyor bu üreticiler. Pazarı domine eden 3 büyük üretici de kendi ürünlerini biraz daha yukarı kalitede pozisyonlama ihtiyacı hissediyor. Bunlar volüm üreticisi olmalarına rağmen, artık ayrı bir Premium ürün üretmeye başlıyorlar" diye konuştu.
Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı : 'Gülor Wine'
Temeli 1993 yılında atılan Gülor şarapları bugün Şarköy Mürefte yolunda kendi bağ ve üretim tesislerinde üretiliyor. 1993 yılında ekilen fidelerden elde edilen üzümlerden 5 yıl sonra verim alınarak, 1998 yılında şarap üretimine başlandı. Gülor bağlarında, kuruluş döneminden bu yana Fransa'dan getirilen cabarnet sauvignon, sauvignon blanc, merlot, İtalya'dan ithal edilen sangiovese ve montepulciano ile cinsault ve semillion gibi yerel üzümler üretiliyor.
Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas: İdol Şarapları
2004 yılında İtalyan agronomist Luca Toninato ve Milano Üniversitesi'nden Atillio Scienza danışmanlığında İzmir Torbalı'da bin 168 dönüm arazi üzerine İdol Ege Bağları kuruldu. Bağda, Avrupa'nın önde gelen üreticilerinden sipariş edilen ve bugüne kadar Türkiye'de hiç üretilmediği belirtilen tempranillo, chenin blanc, viognier, shiraz, cabarnet sauvignon, merlot, chardonnay ve Bornova misket üzümleri üretiliyor. 550 bin asma fidanı Ecocert tescili ile tamamen organik olarak yetişirildi. Smyrina Consensus ve İdol Ege Bağları markaları ile şaraplar piyasayada.
Işıklar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Rıza Kutlu : 'Chateu Kalecik'
'Chateu Kalecik' markası ile piyasada yer alan Şato Kalecik Şarapçılık AŞ 1998 yılında üretime başladı. Dünyada çok iyi bilinen ve yaygın şekilde uygulanan şato tarzı üretim yapan şirket, Kalecik karasının anavatanı olan Ankara'nın Kalecik ilçesinde bağların ve şarap tesislerinin yer aldığı 500 dönüm arazi üzerinde üretim gerçekleştiriyor. 1998 yılında 50 dönümüne dikilen 25 bin Kalecik karası fidanı ve 25 bin cabernet sauvignon, carignan, merlot, syrah ve tannat fidanlarıyla başlayan butik şarap üretimi 2004 yılında 20 dönüme dikilen 10 bin Kalecik karası fidanıyla büyümeye devam etti. Üretim Bordeaux'lu şarap üreticisi Louis Negre'in ortaklığıyla gerçekleştiriliyor.
Garanti Bankası Eski Genel Müdürü Akın Öngör: 'Selendi'
Selendi markası ile faaliyetteki şirket, şato usulü üretim yapıyor. Akın Öngör, şarap tutkusunun 2000 yılındaki başlangıç öyküsünü şöyle anlatıyor: "Başlangıçta amacımız en kaliteli şaraplık üzümü üretmekti. Ürettik de. Arazimize cabernet sauvignon, merlot, chiraz ektik. İki yıl sonra meyvesini topladığımızda şarap yapmak için üreticilere gittik. Üzümümüzün çok kaliteli ama az olduğunu söylediler ve büyük tanklarını doldurmadığı için, üzümlerimizi şarap yapıp geri vermediler. Yani kendi üzümümüzü, bağımızın yanı başındaki kendi şaraphanemizde işledik. Artık kaliteli şaraplık üzüm veren bir bağımız ve son teknoloji ile üretilmiş tankları, konveyörü, Fransız meşe fıçıları olan bir şaraphanemiz ve tabiki çok lezzetli bir şarabımız vardı. 2006 yılından itibaren etiketlerinde güncel Türk ressamlarımızın eserleri bulunan şarabımızı paylaşmaya başladık."
Dimes AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ali Rıza Diren: 'Diren'
Dimes Meyvesuları ile pazarda olan Diren ailesinin şarap geçmişi oldukça eskiye dayanıyor. Şirketin kurucusu Mustafa Vasfi Diren, 1958 yılında 18 yıllık bir hazırlıktan sonra, ilk yıl evin içinde oluşturulan imalathanede 15 ton şarap üretti. Diren Şarapları'nın 1963 yılında Manisa'da yapılan ilk Türkiye Şarapçılık Yarışması'nda en yüksek dereceyi alarak birinci olması, M. Vasfi Diren'in konuya ilgisini daha da arttırdı. 1963 yılında şarapçılıkta ileri teknolojiye sahip ülkelerden Almanya'ya yaptığı seyahatte Ren ve Mosel vadilerindeki şarap tesislerini inceleyerek 1.5 milyon litre kapasiteyi hedefleyen projeyi hazırladı ve mevcut tesisleri modernize edecek şekilde yeni makine siparişleri vererek, 1964 yılında makinelerin ithalatını gerçekleştirdi. Meyve suyu üretimi ile birlikte şarapta bir süre sessizliğe bürünen şirket, 2006 yılında yenilenen etiketleri ile pazara yeni bir soluk getirdi. Şu anda bölgenin Narince üzümünden üretilen şarapları, ağırlıklı olarak yurtdışına pazarlanıyor.
Leo Design kurucusu Mimar Reşit Soley: 'Corvus'
2002 yılında Bozcaada'da 200 dekarlık arazi alan Reşit Soley, İtalyan ve Fransız tarzı olarak kurulan sulama sistemi için İsraillilerle çalıştı. Üretim için 2004 yılında Tekel'e ait Bozcaada kanyak fabrikası ihalesine giren Soley, ihaleyi kazandıktan sonra fabrikayı 4 ay içerisinde şaraphaneye dönüştürdü. Bozcaada'daki bağlarda bugün Cabarnet Sauvignon, Merlot ve Malbec, Syrah çeşitlerinde üretim yapılıyor.
Sönmez Holding Eski Dış Ticaret Müdürü, Kimya Mühendisi Melih Karaer: 'Baküs'
1993 yılında Bursa'nın Trilye kasabasında üretime başladı. Melih Karaer tarafından kurulan bağdan 2004 yılından itibaren ürün alınmaya başlandı. 7 çeşit ürün üreten şirket, Carrefour, Migros gibi perakende zincirleri ile şarap kavı olan restoranlarda satışta.
Atay Holding: 'Prodom'
1910 yılından bu yana Aydın, Şahnalı mevkiinde kömür madenciliği yapmakta olan şirket, 2000 yılından itibaren, terk edilen maden alanlarında tarımsal faaliyetlere başladı. Aydın-Savrandere bağlarına dikilen 92 bin 900 adet bağ çubuğu 2006 yılında ilk ürünlerini vermeye başladı. Üç farklı üzümün yetiştiği Aydın - Savrandere bağları, topraklarının sahip olduğu mineralli yapı sebebiyle Ondört ay 225 litrelik Fransız meşe fıçılarında dinlendirildikten sonra üretime geçildi.
Uzbaş Tarım Ürünleri Yönetim Kurulu Başkanı Can Ortabaş: 'Urla Şarapçılık'
Uzbaş Tarım Ürünleri Şirketi'nin sahibi Can Ortabaş ve üç ortağının (Krom Yapı Denetim'den Yavuz Karacasulu, Barçın Spor'un sahibi Deniz Barçın ve Çimstone ve Gazbeton'un sahibi Bülent Akgerman) yaklaşık 300 dönümlük, bir şarap bağı var.bağlarda tamamen organil üretim politikası uyuglayan 3 ortak, "Urla Şato Şarabını" üretme yolunda devam ediyor.
Harem Oteli sahibi Mustafa Hilmi Bayındır'ın torunu Alp Törüner: 'Büyülübağ'
Dedesine ait Harem Otel'inde çalışmak yerine yine dedesine ait Avşa'da bulunan bağları tercih eden Alp Törüner, şaraphane dizaynı için çalışmalarına 2003 yılında başladı. İstisnai derecede iyi şarap yapmanın yolunun, üzüm yetiştiriciliğinden başlayarak, şarap yapımının her aşamasındaki detaylara verilen önemden geçtiğine inanan Törüner'in çalışmaları sonucunda, Türkiye'nin ilk ve tek yerçekimine uygun akışlı şaraphanesi (Gravity Flow Winery) olan Büyülübağ kuruldu. Firma bağlarının içinde yer alan şaraphane, 2005 bağbozumunda tamamlanarak, ilk ticari üretimini de aynı yıl gerçekleştirdi. Büyülübağ şarapları, şarap endüstrisindeki son teknolojik gelişimlerin ışığında Bordeaux tarzı üretim teknikleri ile üretiliyor.
